اثربخشی آموزش هوش معنوی بر مقابله با استرس و ارتباط مؤثر دانش‌آموزان

هدفپژوهش­ حاضر تعیین اثربخشی ­آموزش هوش معنوی بر مقابله ­با استرس ­و ارتباط مؤثر دانش­آموزان بود. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با روش پیش‏آزمون ‏ـ پس‏آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری شامل همه دانش‏آموزان دختر پایه هشتم منطقه 12 آموزش‌وپرورش شهر تهران در سال تحصیلی 97 ـ 1396 بود­. تعداد 56 نفر به روش خوشه­ای چندمرحله­ای به‌عنوان حجم نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه به شکل تصادفی جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مقابله با استرس­ اندلر و پارکر (1990) و پرسشنامه مهارت‏های ­ارتباطی­ کرمی (1386) بود. داده­ها با استفاده از تحلیل ­کوواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. تحلیل آماری داده‏ها نشان داد 9 جلسه مداخله آموزش­ هوش معنوی موجب افزایش معنادار در مقابله مسئله‏مدار و ارتباط مؤثر دانش‏آموزان و همچنین موجب کاهش معنادار مقابله هیجان‏مدار و مقابله اجتنابی در مواجهه با استرس شده است.